Şahlar Da Ölür, Şahinşahlar'da - Murat AKKUŞ

Şahlar Da Ölür, Şahinşahlar'da

Yazar: Murat AKKUŞ |  Tarih: 06 / 11 / 2025 |  Yazı Okunma: 179

---

Muhammed Rıza Şah Pehlevi İran'ın son hükümdarıydı. İsviçre'de eğitim gören Şah Rıza Pehlevi, 1941 yılında baba Şah hayattayken tahta çıktı.

 

Başından üç evlilik geçti. İlk eşi Fevziye ve ikinci eşi Süreyya hanedanın devamı için erkek çocuk doğuramadığı gerekçesiyle uzaklaştırıldı.

 

Üçüncü ve son eş Azerbaycanlı Farah Diba ile 1959 yılında evlendi. Üç kızı ve iki oğlu dünyaya geldi.

İran eski bir medeniyet, verimli toprakları ve zengin petrol yatakları olan bir ülke. Rıza Şah babasından kalan ülkesini daha zengin ve modern hale getirdi. Tarımda, sanayide hızlı gelişme sağladı.

 

"Ak Devrim" adıyla kalkınma programını hayata geçirdi. Yollar, köprüler, hastaneler, havalimanları ve çeşitli yatırımlar yaptı.

 

Amerikan dostuydu. Daha sonra Avrupalı liderlerle de iyi ilişkiler kurdu. İran halkının desteğini almıştı.1957 yılında ABD'nin desteğiyle İran Gizli Polis Teşkilatı olan SAVAK'ı kurdu. 1961 yılında Millet Meclisi'ni kendine bağladı.

 

İsrail Devleti kurulunca, Türkiye'den sonra tanıyan iki müslüman ülkeden biri oldu. Kendisine bağlı özel koruma ordusu kurdu. Liyakatı değil sadakati ön plana aldı.

 

Yakın çevresini yandaş yalakalarla doldurdu. Kendisine muhalefet yapan, eleştiren herkesi düşman gibi görmeye başladı.

 

Siyasetçi, yazar, gazeteci, akademisyen, aydınlar, sinema sanatçıları ve hatta film senaristlerini bile SAVAK kanalıyla baskı ve zulüm altına almaya başladı. Haksız tutuklamalar, tehditler, şantajlar, faili meçhul cinayetler hızla artış gösterdi.

 

Yandaş basın yarattı ve sonunda kendi partisi olan Rastahiz  (Diriliş Partisi) dışında bütün siyasi partileri kapattı.

Rıza Şah Pehlevi 1967 yılında kendini krallar kralı (Şehinşah) karısı Farah Diba'yı ise en büyük imparatoriçe (Şahbanu) ilan etti.

 

Şah, kendisini dünya lideri, İran'ı ise küresel güç olarak görmeye başladı. Kibir ve gurur içinde, bütün dünya liderlerinin kendisini kıskandığını ve kendisine gizli hayranlık duyduğunu sanıyordu.

 

Saray'da ihtişam içinde, özel yetiştirilmiş gıdalarla beslenmeye başladı. Altın, mücevher ve süs tutkunuydu. Gösterişe ve itibara büyük önem veriyordu.

Rıza Şah Pehlevi aslında ülkesini soyuyordu. Soygunu üç kanaldan yapıyordu.

1) Vakıf

2) Banka

3) Özel büro.

 

Kendisine bağlı çeşitli vakıflar hayır işleri yapıyormuş gibi gösterip milletin kene gibi kanını emiyordu.

İran'daki bütün bankalarda Pehlevi ailesinin parası vardı ama içlerinden bir tanesi özeldi ve bütün yurtdışı para transferlerini o kanaldan gerçekleştiriyordu.

 

Ayrıca Merkez Bankası Şah'ın tam kontrolu altındaydı. Dövizlerde kur değişikliği, emisyon hacmi ve rezervlerde Şah'ın izni olmadan işlem yapılmıyordu.

 

Ve üçüncü ayak Özel Muhasebe Bürosu güçlü bir holding gibi çalışıyordu. İhaleler, finansman işlemleri, ekonomik bütün hisse hareketleri buradan yönetiliyordu. Petrol ihracatından önemli pay alıyordu. Dünyada 207 tane çok uluslu şirkette ortaklık vardı. Burası İran iş dünyasının kalbiydi. Ekonominin bütün verileri izleniyordu ve Şah'ın şirketi olarak tanınıyordu.

 

Gelelim filmin sonuna..

Şah, ailesi ve çok yakınlarından oluşan 20 kişilik bir grup 16 Ocak 1979 günü Tahran Havalimanı'ndan özel uçakla havalandı.

 

Bir çok ülkeye sığınma başvurusu yapmıştı. Eğitimini yaptığı ve adeta ikinci vatanı gibi sevdiği İsviçre ret yanıtı veren ilk ülke oldu.

 

Aşık olduğu ikinci karısı Süreyya'nın yaşadığı ve kendisinin de çok sevdiği ve yaşamak istediği Paris'in Elysee Sarayı'ndan da ret cevabı geldi. Fransa'da Şah'ı istemiyordu.

 

Fransa'nın yavrusu minik bir prenslik olan Monaco'dan da ret yanıtı geldi. Şah'ı ve ailesini kimse istemiyordu. Oysa dünyanın pek çok ülkesinde bankalarda serveti yatıyordu.

 

Şah'ın en güvendiği ülkelerden Meksika ve Kanada yanıt verme zahmetine bile katlanmazken, İngiltere kısa bir açıklamayla Şah'ı kabul edemeyeceğini açıkladı.

Kendisini küresel lider gibi gören Şah açıkta kalmıştı.

 

Sonuçta ABD'nin efsane Dışişleri Bakanı Kissinger devreye girdi, Rockefeller ve Başkan Carter'ın aracılığıyla, Bahama Adaları Şah'ı sadece üç aylığına misafir edebileceğini açıkladı.

 

Şah ve yanındakiler Bahama'ya indi ve zor günleri başladı. Ancak üç ay dolmadan Bahama bu ünlü ailenin ülkeden çıkmasını istedi.

Tekrar Kissinger'e ricada bulundular ve geçici süre için Meksika'ya sığındılar. Bu arada Güney Afrika Cumhuriyeti'ne başvurdular ve ret yanıtı geldi. Panama ev hapsi koşuluyla Şah ve ailesini kabul etti.

 

O günlerde imparatoriçe Farah Diba Pehlevi Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat'ın karısı Cihan'a telefon açıp, ağlayarak yalvardı ve acil yardım istedi. Mısır, Pehlevi ailesini ülkesine davet etti. Kadın dayanışması ve annelik hissiyatı bir aileyi kurtarmıştı.

 

Mısır Devlet Başkanı Sedat, Şah ve ailesine Kahire'de bir saray tahsis etti ve Rıza Şah Pehlevi yaşama gözlerini kapadığı 27 Temmuz 1980 tarihine kadar burada yaşadı.

 

Pankreas kanserinden ölmüştü ve fırtınalı geçen hayatı 59 yaşında noktalanmıştı. Şah'ın kişisel ve aile fertleriyle birlikte servetinin ne olduğunu hiç kimse öğrenemedi. Halen de bilinmiyor. Ortada sadece tahminler var.

 

Humeyni yönetime geldikten hemen sonra Şah döneminde yurtdışına milyar Dolarlar aktaran 177 kişilik bir liste açıkladı. Bu listede bazı bakanlar, belediye başkanları ve kamu yöneticileri vardı. Bu liste buzdağının sadece görünen yüzüydü!..

 

Bir başka eylem.. Tahran'daki ABD Büyükelçiliği Humeyni döneminde 1979 Kasım ayında basıldı ve 52 Amerikalı rehin alındı. İran Hükümeti ABD'den Şah'ın kendisi ile kaçırdığı servetinden 36 milyar Dolar'ın İran'a iadesini istedi ancak ABD kabul etmedi.

Şah'ın ve ailesinin İran dışına ne kadar para kaçırdığı bilinmiyor. Zira farklı ve gizli, sahte isimlerle pek çok ülke ile vergi cenneti olarak adlandırılan bazı adalarda açılan binlerce hesap vardı.

 

Büyük diktatör Rıza Şah Pehlevi 59 yaşında öldü.

Mahsun prenses Süreyya tek başına yaşadı, 2001'de Paris'teki evinde öldü, mirasçısı olmadığı için tüm serveti devlete kaldı. Mahsun prenses Süreyya tek başına yaşadı, 2001'de Paris'teki evinde öldü, mirasçısı olmadığı için tüm serveti devlete kaldı.

Son eş Farah Diba 1980 yılında dul olarak Kahire'den ayrıldı. Çocuklardan Leyla 31 yaşında kokain ve ilaç komasına girerek öldü. Ali Rıza Pehlevi 45 yaşında başına kurşun sıkarak yaşama veda etti.

Pek çok ülkede yüzlerce bankaya transfer edilen paralar devletlerin hazine hesaplarına geçti ve bir masal noktalandı.

Savak yöneticilerinden eski bir polis şefi Pervez Sadeghi "Humeyni rejiminin başarısı kendisinden değil, Pehlevi dönemindeki soygunlar, yolsuzluklar, hukuksuzluklar ve haksızlıklardan kaynaklanıyor.." diyerek aslında geniş fotoğrafa dip notu koyuyordu.

Paranın gücüne inanarak kendisini ilah gibi gören kibirli insanlara Şah Rıza Pehlevi rol model olmalı ve ciddi bir hayat dersi çıkarılmalıdır.

(Alıntı)

17:55

Yazarın diğer yazıları
Şahlar Da Ölür, Şahinşahlar'da Yüzbaşılar Köyü Adı Nereden Geliyor? Adım Nerede? Kürt Mona Lisa Keça Kâfroş’un Hikâyesi Okunmaya Değer Bir Yazı Destana Rızgan û Nûrê Baban Mirliğinin Şairi: Salim Şahmeran Efsanesi Artık Köylümüz Köylü Değil! Halk M.Nuri Güneş’ten çeteleri açıklamasını bekliyor (video) Cumhuriyet gazetesi Rektör Gürel'e yanlış yaptığını anladı YALAKALIKTA SINIR OLMAZ Seyyar satıcılardan ne istiyorsun bay başkan? Mehmet Nuri Güneş Beg’in durumu üzerine Evdalê Zeynikê Batıl İnançlarımız Benazir Butto Anısına Saygıyla Irak Kürdistan'ı Bağımsız Artık... Hayaller 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı Kutlu Olsun Leyla Kasım 51 Yıl Önce Bugün İdam Edildi Kürtçe’de Sevgiliye Hitap Sözleri (Peyvên Evînî Yên Kurdî) Barışa ve Sanata Adanmış Bir Ömür: Sırrı Süreyya Önder Ünlü Kürt Aşk Destanları Navê Hespên Leheng û Navdarên Kurdan (Kürt kahraman ve ünlülerin atlarının isimleri) 37 Yıl Dönümünde Enfal Jenosidini Lanetliyorum! Sevgiden Bahseden Doyumsuz Şımarıklar Memê Alan Destanı Korku Ve Aşk Halk Hekimliğinden Örnekler Bin Yılların Kürt Efsanesi: NEWROZ Halepçe Asla Unutmayacağımız Kara Günün Adıdır Kadında Cinsel Duygu Yönetimi Heso İle Naze’nin Devasa Aşk Hikayesi Davulcu Eziyetine Katlanmak Zorunda Mıyız? Mela Mustafa Barzani’yi Saygıyla Anıyoruz Bu Yazıyı Her Gün Okuyun Bugün 21 Şubat Dünya Anadil Günü Uyuşturucu Bağımlısı Gencin Anasına Yazdığı Son Mektup! İnönü’nün Doğu Planı: ‘Türkleştirin’ Ağrı Dağı’ndaki Yer Altı Şehirleri Ortadoğu'da Şiddet ve Seks Feqîyê Teyran’ın Papaz Hikâyesi Iğdır'da Sigara Yasağını Dinleyen Yok! Mem û Zin’in Aşkı Iğdır’da Komik Şeyler Oluyor! Ceza Dediğin Böyle Olur! Kazım Karabekir Paşa'nın Kaleminden Iğdır'ın Kurtuluşu Av. Medet Serhat Anısına Saygıyla... Serdarbulak'taki Rus Kışlası Neden Restore Edilmiyor? Sümerlerin En Ahlaklı Esnafı Kasap Dumuzi'nin Hikâyesi Süleyman Demirel'in Unutulmaz Sözleri Iğdırlı Zifiri Karanlıkta Erzurum Yollarında! Meşhur Agora Meyhanesi'nin Hikâyesi ve Şiiri Sözde Değil, Özde ‘İki Devlet Bir Millet’ Olunmalı Tarihte Kürt İslam Alimleri, Bilim İnsanı, Filozof ve Liderler Korhan Meteor Çukurunu Turizme Kazandırmalıyız Sosyal Medya Bizi Nereye Götürüyor? Bir Kürt Destanı: NEWROZ Unutulmayan acının adı: HALEPÇE Doktor yokluğumuz alarm verirken yeni binaya gerek var mı? '4' Parmak Rabia İşaretinin Anlamını Biliyor Musunuz? Çocuklarınıza Kendi Ulusunuzun İsimlerini Verin Iğdır'da Uyuşturucu ve Ahlaki Yozlaşma Kira Fiyatlarındaki Fahiş Artışa 'Dur' Denilmeli Zengezur Koridoru Açılırsa Ne Olur? Kıyım Sürüyor! Savaş Kaya’yı Erzurum’a Sürdüler Ak Parti İl Başkanı Ali Kemal Ayaz’a Açık Mektup Cantürk Alagöz Kıyımı Sürdürüyor: Ferhat Akkuş’u Aldılar Aşiret Değil Kürdüz... Aşiretçilik Gericiliktir Kayısı Üreticisini Tekeller Zarar Ettiriyor Adil Aliyev Ezbere Konuşuyor Leyla Kasım ve Arkadaşları Unutulmadınız, Unutulmayacaksınız Iğdır ve Serhat Yöresi Kürt Mutfağından Yemek Tarifleri Iğdır İçin Deprem Hazırlığı Ümit Özdağ Iğdır’a Ne Demek İstedi? 14 Mayıs'a Giderken Seçmen Sayılarımız Qazi Muhammed’in Şehadeti ve Vasiyeti Bir Kürt Efsanesi: Newroz Kapanmayan Yara: Halepçe... Iğdır'da 'Önce Yaya' Kuralına Uyulmuyor? Iğdır Depreme Ne Kadar Hazır? TBMM Kayıtlarında 5 Eylül 1962 Iğdır Depremi Raporu Meral Akşener’in Bize Demek İstediği..! Kürtlerin Kurduğu Devletler ve Hanedanlıklar Prof. Dr. Sehîde Îbo’yu Ermeni Derin Devleti Katletti Böyle Hırsızlık Görülmedi! Kürt Kültürünü Çalan Çalana! Kavak İle Kabak Meselesi..! Köylerin Yol Ücreti El Yakıyor Sayın Vali... Havalimanımız Var Ama Uçamıyoruz..! ‘İki Devlet Bir Millet’ Sözde Değil, Özde Olmalı... Ziba ile Muhammed’in Başına Gelenler Iğdır’da Gezilip Görülecek Yerler Demokrasi Şehidimiz 'Medet Serhat Parkı'na Adını Verin! Ağrı Dağı Bize Bakıyor, Biz Ona Bakıyoruz! Kew û Rûvi Kaçak Mazot Satanlar Durdurulmalı ‘Matruşka Ferdi’ Üzerine Hakka ve Halka İhanet Edenler Ağrı Dağı’nda Yeşeren Servetler Melayê Goranî (Molla Gürani) Kimdir? Azeri Analardan Ninniler DAİB Seçiminde Iğdır’ın Adayı Var Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Ne Getirdi? Dr.Tazegün, Dr.İlhan ve Sağlık Çalışanlarımıza Teşekkürler… Cihazdan Ezan Okutmak Caiz Midir? Bekçiler Uyuyor Mu? Hayırsever İş Adamı Masalı ve Gerçekler Seçmeli Kürtçe Dersi Bir Haktır: SEÇİN Iğdır Yalakalığın Başkenti Mi? REŞO AĞA BAYRAMLIK SORULAR! OLMADI SAYIN VALİ! Avrupa'ya İlticalar Üzerine Elektrik Faturaları Kira Bedellerini Geçti..! Iğdır'da Yönlendirme Tabelası Yokluğu Var..! Futbolda Kara Para Nasıl Aklanıyor? 'Kürtler Camii' Restore Olunca 'Türkler Camii' Oldu..! Aşı Olmada Geride Kalmak Iğdır'a Yakışmıyor Iğdır’daki İntiharların Sebebi Nedir? Sevgi Yolundaki Kapı Kızları..! Pêkenokên Kurdi (Kürtçe Fıkralar) Ferdi Turan Başarılara İmza Atacakmış..! Yakında Her Yer Tertemiz Olacak Leyla Qasım 47 Yıl Önce Bugün Celladına Meydan Okudu Ermenilerin Kafkasya’da Yaptığı Kürt Soykırımı... Halepçe Unutulmayan Acının Adıdır Gelin İle Güveyi Birbirine Kavuşuyor Dımdım Kalesi Destanı Iğdır'da Neler Oluyor? Cegerxwin Kimdir? O Sırrı Öğrenemedi..! *Hüseyin Penahi: Kalbimin Atmasına İzin Verin Ayasofya Kilise Olarak İnşa Edilmiştir Tarih Arapların Türklere Yaptığı İhanet Ve Kıyımları Yazar Derwêşê Evdî Destanı Küstürdüğünüz Sevgiliniz İle Barışmanın Yöntemleri Zembîlfiroş Efsanesi Paniğe Gerek Yok: Başaracağız Kürtlerin Özgürlük Efsanesi: NEWROZ Dengbêj Mukaddes’in İbretlikYaşamı..! Telefonda Neden ‘Alo’ Deriz Biliyor Musunuz? Fedlavi Kürd Devleti Iğdır Barosu Bu Konuya Eğilmelidir Nuh’un Gemisi Ararat’adır Korsan Emlakçılara Kim Dur Diyecek? Albay Uşmakov’un Kaleminden Kürtler (1828-1829) Dilenciliği Biz Meslek Yaptırdık! Soprano Pervin Chakar’ı Tanıyalım Erivan'daki Gök Mescid Üzerine... Belediye Neden Tabela Vergisi Almıyor? Taziye Yemeği Geleneği Sona Eriyor Iğdır Üniversitesinin Bölgeye ve Şehre Katkıları Newroz Resmi Tatil Ve Bayram İlan Edilmelidir Yeni Halepçeler Olmasın Güneşi Kadınlar Doğurur Kıssadan Hisse Bir Hikâye Taziye Yerinde Yemek İkramı Ve Mevlid! Kime Lider Denir? Steve Jobs'un Son Sözleri İnsan Haklarıyla İnsandır Düğün Evi İle Yas Evini Karıştırmayalım..! Ben Organlarımı Bağışladım. Ya Siz? Ağrı Dağı’nın Adı Değiştirilmeli... Özgürlüğün Anlamı..! Nargile Tehlikesi ve Denetimsizlik Kiziroğlu Mustafa Bey'in Hikayesi Sınırımız Yol Geçen Hanı Mı? 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nün Tarihçesi Kürt Düşmanlığının Böylesi..! Iğdır’daki Azerbaycanlılar Üzerine… Yerel Seçimlere Doğru Bugün On Ocak Çalışan Gazeteciler Günü Nasıl Da Geçiyor Yıllar Iğdır Valiliği Kömürü Baharda Mı Dağıtacak? Kıyım Sürüyor Tutulmaz Uyuyor SAYIN VALİMİZİN BİLGİLERİNE Iğdır'da Kadının Yaşamdaki Rolü Yapılan İyilikten Daha Çabuk Unutulan Bir Şey Yokmuş

Henüz yorum bulunmamaktadır. İlk yorumu siz yapabilirsiniz.

Ad, Soyad	*
E-Mail	*
	Kalan karekter sayısı:
Yorum	*
	Güvenlik kodunu giriniz: *
	(* Doldurulması zorunlu alanlar)